Bilans jest wartościowym zestawieniem składników majątkowych – aktywów oraz pasywów, jakimi dysponuje przedsiębiorstwo, przedstawiającym wielkość oraz strukturę majątku, a także strukturę źródeł finansowania tego majątku na dzień bilansowy. Bilans innymi słowy jest fotografią, obrazem stanu majątkowego firmy oraz źródeł jego sfinansowania na określony moment czasowy. Bilans sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych – moment bilansowy.
W świetle przepisów ustawy o rachunkowości, dzień bilansowy to dzień, na który określona jednostka sporządza sprawozdanie finansowe. Dniem bilansowym nie musi być tylko ostatni dzień roku obrotowego, ale również każdy inny dzień, na który wymagane jest sporządzenie przez jednostkę sprawozdania finansowego.
Dzięki analizie bilansu można określić sytuację majątkową i finansową danego przedsiębiorstwa. Struktura majątku jest różna w zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. W kolejnych okresach wielkość oraz struktura majątku również podlega zmianom. Dzięki analizie zmian w czasie oraz porównanie ich w przestrzeni można ocenić sytuację majątkową jednostki.
Aktywa dzieli się na dwie zasadnicze grupy: aktywa trwałe oraz aktywa obrotowe. Aktywa trwałe to te składniki majątkowe, których cykl obrotowy jest dłuższy niż jeden rok. Natomiast aktywa obrotowe to głównie te składniki majątkowe, które podlegają zużyciu przeważnie w jednym cyklu produkcyjno-usługowym.
Pasywa informują o źródłach finansowania majątku przedsiębiorstwa. Aby w sposób jak najbardziej rzetelny dokonać oceny sytuacji finansowej podmiotu pasywa dzielone są na: kapitały własne, kapitały obce długoterminowe oraz kapitały obce krótkoterminowe. Pasywa dostarczają informacji o określonym stopniu zadłużenia jednostki oraz trwałości struktury finansowania.