Koncepcje sprawozdawczości finansowej opierają się bądź na modelu efektywnościowym (transakcyjnym) lub na modelu majątkowym (teoria wartości).
Celem sprawozdawczości w modelu efektywnościowym jest rzetelny pomiar kapitału własnego, z szczególnym uwzględnieniem bilansu. Wynik finansowy według koncepcji tego modelu to zmiana wysokości kapitału własnego, która może mieć postać zwiększenia czyli zysku czy też zmniejszenie a więc straty w danym okresie. Zmiany te nie są jednak spowodowane określonymi zmianami wkładu właścicieli (zwiększeniem bądź zmniejszeniem).
W modelu majątkowym sprawozdawczości finansowej przyjmuje się, że podstawowym zadaniem sprawozdawczości jest rzetelny pomiar rentowności, który uzyskuje się w danym okresie obrachunkowym. Wynik finansowy definiowany jest jako różnica pomiędzy przychodami a kosztami.
W Polsce przepisy prawne regulujące zasady sprawozdawczości finansowej opierają się na modelu majątkowym. Podstawą tego modelu jest zasada, że w rachunku zysków i strat przychody oraz koszty są traktowane jako następstwo zrealizowanej transakcji. Zysk jest wyliczany zgodnie z regułą współmierności przychodów oraz kosztów, zaś wartość aktywów jest szacowana według ich wartości rezydualnej. Wycena transakcji gospodarczych dokonywana jest w tym samym czasie oraz w tym samym trybie nie tylko dla rachunku zysków i strat oraz bilansu, ale także dla rachunku przepływów pieniężnych oraz zestawienia zmian w kapitale własnym. Bilans jest produktem pochodnym rachunku zysków i strat, a oba te sprawozdania są ze sobą powiązane. W rachunku zysków i strat wynik jest obliczany jako różnica pomiędzy otrzymanymi przychodami a poniesionymi kosztami. Natomiast w bilansie wynik to kategoria ekonomiczna zmniejszająca lub zwiększająca kapitał własny firmy.