Podatek dochodowy jak sama nazwa sugeruje jest naliczany od faktycznie osiągniętego dochodu. Przedsiębiorca prowadząc ewidencję działalności gospodarczej musi umiejętnie rozróżnić często dwa mylone pojęcia – przychodu oraz dochodu.
Przychodem będą otrzymane bądź postawione do dyspozycji podatnika w określonym roku kalendarzowym pieniądze, wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze oraz innych nieodpłatnych świadczeń. Przychodami będą więc zarobki, uzyskane zarówno w pieniądzu, jak i naturze oraz uzyskane pieniądze. Przychód niestanowi odzwierciedlenia sytuacji finansowej przedsiębiorstwa.
Podatek dochodowy co do zasady jest opłacany od kwoty, która została otrzymana. Ustawa jednak przewiduje wyjątki i przychodami będą również kwoty należne, bez względu na to czy zostały otrzymane czy nie, pochodzące m. in. z pozarolniczej działalności gospodarczej, kapitałów pieniężnych, odpłatnego zbycia papierów wartościowych, a także z realizacji praw z nich wynikających, odpłatnego zbycia nieruchomości czy udziału w nieruchomości.
Dochód pozostaje w ścisłej współzależności z wartością uzyskanego przychodu. Bez uzyskania przychodu nie powstanie określony dochód. Dochód stanowi różnicę pomiędzy przychodami a kosztami uzyskania przychodu, osiągniętymi w danym roku podatkowym. Aby można było mówić o dochodzie poniesione koszty uzyskania przychodu muszą być niższe od samych przychodów. W przypadku, gdy koszty uzyskania przychodu przekraczają wartość uzyskanego przychodu, wówczas powstaje strata ze źródła przychodów.