Chociaż praca dzieci – jako niemoralna praktyka – została dawno zarzucona, polskie prawo przewiduje sytuacje, w których osoba małoletnia osiągać będzie przychód. Oczywiście wszystkie opisane niżej rozwiązania dotyczą sytuacji, w której praca nieletnich odbywała się w pełni legalny i regulowany sposób. W polskim prawie przewidziane są – w zasadzie – dwa sposoby rozliczania się z dochodów osób niepełnoletnich.
Docelowo, sytuację tą reguluje art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stwierdza:
Dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dolicza się do dochodów rodziców, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci
Dodatkowe dwa podpunkty uściślają, że w przypadku odrębnego opodatkowania małżonków/opiekunów dochody dziecka dzieli się na pół (ust. 2), chyba że nastąpiła między nimi sądowa separacja (ust. 3) kiedy to obowiązek spada w pełni na rodzica któremu przekazano prawa do opieki. Do rozliczenia dochodów dziecka/dzieci w zeznaniu konieczny jest dodatkowy druk PIT-36 wraz z załącznikiem PIT/M (jednym, niezależnie od ilości dzieci), w który wpisuje się:
-
przychód
-
koszty jego uzyskania
-
dochód/stratę
-
zaliczki od uzyskanych przez małoletnie dziecko przychodów
Inaczej wygląda sytuacja w której dochody dzieci rozliczane są odrębnie. Jak wspomniano w cytowanej wyżej ustawie, osobno rozliczać należy źródła dochodu takie jak stypendia, dochody z przedmiotów oddanych do swobodnego użytku oraz dochodów z pracy. Ta ostatnia kategoria jest szczególnie istotna, jako że -według Krajowej Informacji Podatkowej – zawierają się w niej nie tylko zyski czerpane z świadczenia pracy, ale również z pozarolniczej działalności gospodarczej czy praw majątkowych (na przykład autorstwa książki, jak miało to miejsce w przypadku powieści Eragon, gdzie autor – Christopher Paolini – pozostawał niepełnoletni w chwili jej wydania). Nie oznacza to, oczywiście, że w przypadku samodzielnych zysków dziecko samo składa zeznanie – jest one sporządzane na jego dane, ale podpisane „w imieniu” przez prawnych opiekunów.
W odróżnieniu od opisanego wcześniej przypadku śmierci jednego z podatników (małżonka, jak miało to miejsce w artykule), prawo polskie nie przewiduje instytucji „przedłużenia” statusu do końca roku podatkowego. Jeżeli w ciągu roku dziecko osiągnie pełnoletność, zobowiązanie podatkowe składa już na własne dane i we własnym imieniu