Prawo gospodarcze prywatne to całokształt zasad oraz norm prawnych, za których pośrednictwem państwo a także organy Unii organizują i kontrolują działalność gospodarczą.
Zasada wolności gospodarczej została zagwarantowana w ustawie zasadniczej jaką jest Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r. Określa ona, iż społeczna gospodarka rynkowa jest oparta na:
Kodeks cywilny wyróżnia trzy tryby, w których może być zawarta umowa: tryb ofertowy, negocjacje, aukcja i przetarg. Tryb ofertowy oraz negocjacje nie muszą się wykluczać. Negocjacje mogą być zapoczątkowane złożeniem oferty przez stronę. Oświadczenia o charakterze oferty również mogą być składane w toku negocjacji. Przy czym tryb zawierania umowy przez aukcje czy też przetarg nie może być łączony z trybem ofertowym czy z negocjacjami ponieważ już same w sobie łączą te dwa tryby.
Podstawową zasadą prawa gospodarczego publicznego powiązaną z gospodarką jest zasada społecznej gospodarki rynkowej. Konstytucja stanowi, że społeczna gospodarka rynkowa oparta jest na czterech podstawowych elementach:
wolności działalności gospodarczej,
Istnieje podział prawa gospodarczego na prawo publiczne oraz prywatne. Podział taki rozróżnia sama Konstytucja oraz ustawy, które podkreślają dualistyczność systemu prawa. W określonych przypadkach istnieje uzasadniona konieczność łączenie regulacji prawa publicznego z prawem prywatnym.
Podmiot prowadzący działalność gospodarczą musi być świadomy, że tak działalność będzie kontrolowana przez określone organy państwowe. Organy kontroli co do zasady mają obowiązek zawiadomienia przedsiębiorcy o planowanym wszczęciu kontroli. Wyjątkiem jest sytuacje, które dotyczą ściśle określonych przypadków np. istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa. Kontrola jest wszczynana po upływie co najmniej 7 dni od dania doręczenia zawiadomienia.
Zasada słusznych interesów konsumentów została wprost określona w art. 17 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, który stanowi, że przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów, a także słusznych interesów konsumentów. Inne ustawy uszczegóławiają ten obowiązek i tak interesy konsumentów są chronione przez obowiązujące przepisy prawne m.in. przez ustawę z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów oraz ustawę z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów, a także słusznych interesów konsumentów.
Podmiotami prawa gospodarczego publicznego są podmioty, które realizują funkcje państwa względem gospodarki. Katalog podmiotów jest wyznaczony zarówno przez zadania, które te podmioty realizują jak i konstytucyjne zasady ustroju politycznego.
Ingerencja organów administracji gospodarczej w gospodarkę rynkową jest realizowana w ramach określonych funkcji organów administracji publicznej, jedną z nich jest policja gospodarcza. Ma ona na celu ochronę społeczeństwa, a także jednostek przed zagrożeniami, które wynikają z niepożądanych konsekwencji prowadzenia działalności gospodarczej. Celem jest przede wszystkim ochrona porządku, jak również bezpieczeństwa, spokoju publicznego czy życia, zdrowia i mienia.